Καθότι οικονομολόγος, μου αρέσει να μελετώ τα άτομα και από την ανθρωπολογική τους πλευρά, θέλοντας πολλές φορές να δω πως οι συμπεριφορές τους στην καθημερινότητα μπορούν να επηρεάσουν την οικονομική τους ζωή και το αντίστροφο. Έχω αναφέρει στο παρελθόν ότι στις μέρες μας σπανίζει να βλέπουμε άτομα να αναλαμβάνουν ρίσκα στον επαγγελματικό τομέα, πολλές φορές ρίχνοντας το φταίξιμο στο ίδιο το περιβάλλον. Δεν θα διαφωνήσω, ότι στην περίπτωση της Ελλάδας, ας πούμε, η πλήρης αφαίμαξη της κερδοφορίας λόγω υψηλού κόστους παραγωγής, αλλά και αλόγιστα υψηλής και μη αποδοτικής φορολογίας, μπορούν να αποτελέσουν αντικίνητρα για επενδύσεις. Αν δηλαδή, η υψηλή απόδοση της επένδυσης -αν υπάρξει απόδοση φυσικά- δεν είναι εξασφαλισμένη τότε δεν θα προβούμε σε αυτήν. Τι είναι όμως αυτό που πραγματικά ορίζεται ως επένδυση στην γλώσσα της οικονομίας;
Η απάντηση είναι επένδυση = ρίσκο. Συνεπώς αν όλες οι επενδύσεις είχαν σίγουρη απόδοση, τότε όλοι μας θα ήμασταν entrepreneurs , όπως ονομάζονται, και κανείς δεν θα εργαζόταν για κανένα. Όπως καταλαβαίνετε, κάτι τέτοιο θα μας οδηγούσε σε ένα οικονομικό αδιέξοδο. Άρα, λοιπόν, για ποιο λόγο δεν αναλαμβάνουμε ρίσκα; Είναι επειδή φοβόμαστε την αποτυχία, την πτώση; Πιθανόν, ναι… Παρ’ όλα αυτά, πέφτουμε μόνο και μόνο, για να μάθουμε να ξανασηκωνόμαστε (καταραμένε Batman, μου χεις κάνει ζημιά), σωστά;
Όχι, είναι απάντηση από κάποιους, «πέφτουμε γιατί δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε». Κι όμως αυτό παραπέμπει περισσότερο σε μία κουλτούρα που καλλιεργείται από εμάς, και με τον όρο εμάς αναφέρομαι στην κοινωνία φυσικά, και διαιωνίζεται. Από πού πηγάζει αυτή η νοοτροπία, είναι η δική μου αναζήτηση και πολύ παραπάνω γιατί έχει εισχωρήσει στον γενετικό μας κώδικα τόσο πολύ. Αυτό που θα πω, για να μην έχω και τρολς να αφήνουν σχόλια περί ακαδημαϊκά εμπεριστατωμένης άποψης, έχει να κάνει ξεκάθαρα με δική μου παρατήρηση και αποτελεί άποψη του υποφαινόμενου.
Οι ψυχολόγοι, λένε πως πολλές φορές η σεξουαλική μας ζωή καθορίζει άμεσα την καθημερινή μας συμπεριφορά, επιπρόσθετα κατά την διάρκεια αυτού του κομματιού της ζωής μας (από το φλερτ μέχρι την πράξη) λειτουργούμε περισσότερο με ένστικτα παρά με λογική. Δηλαδή, μας αρέσει μία γυναίκα ή ένας άντρας, αν ενστικτωδώς νιώθουμε μία έλξη για αυτόν/αυτήν. Επιπλέον όσο έχουμε μία υγιή σεξουαλική ζωή, θα είμαστε μέχρις ένα σημείο απαλλαγμένοι από άγχη, θυμό και γενικά συναισθήματα καταπιεσμένα, που αποτελούν τροχοπέδη στην ατομική και κατ’ επέκταση κοινωνική μας εξέλιξη. Στο δια ταύτα, λοιπόν, παρατήρησα πολλές φορές φίλους μου να λένε, για το πόσο πολύ θα ήθελαν να προσεγγίσουν μία κοπέλα, αλλά δεν τόλμησαν λόγω του ότι 1) ντρεπόντουσαν, 2) παραήταν όμορφη για αυτούς, 3) τους απωθούσε με το τουπέ της, 4) φόβος της απόρριψης. Αντίστοιχα, άκουσα φίλες μου να λένε, ότι είχαν πρόβλημα, καθώς ο άντρας που ήθελαν να τις προσεγγίσει, παρότι έδινε όλα τα σωστά σημάδια (ματιές, χαμόγελα κλπ.) δεν έκανε ποτέ το βήμα.
Γιατί λοιπόν, δεν βρίσκουμε ποτέ το θάρρος να κάνουμε το πρώτο βήμα και να το δεχτούμε επίσης, που σημαίνει ότι θα αναλάβουμε και το ρίσκο της χυλόπιτας ή της λανθασμένης κρίσης; Για τους λόγους που αναφέρθηκαν πιο πάνω, πολλάκις και από πολλά άτομα… Πιο είναι εδώ το θέμα, πρώτον η τύχη ευνοεί του τολμηρούς. Δεύτερον, επανειλημμένα έχει καταρριφθεί ο μύθος του ωραίου και της ωραίας. Πολύ παραπάνω δε, το γούστο είναι ξεκάθαρα υποκειμενικό. Τρίτον, αγνοούμε το τουπέ και αποκτούμε κι εμείς λίγο, λέγεται reverse psychology, και συνήθως πιάνει. Τέταρτον, οι φίλοι Αμερικανοί έχουν μία φράση για αυτό, “If at first you don’t succeed…”, η μαθηματικοί από την άλλη λένε πως «μέσα από την ποσοτική συσσώρευση, έρχεται το ποιοτικό άλμα». Τα συμπεράσματα δικά σας.
Από την μεριά των γυναικών τώρα, δεν θα πω τίποτε άλλο παρά ότι, «αν δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό…». Προφανώς δεν λέω να αλλάξουν οι ρόλοι, αλλά για να διστάζει ο άλλος ενδεχομένως να μην έχει πάρει όλα τα κατάλληλα σημάδια από σένα…
Τώρα θα μου πείτε τι δουλειά έχουν όλες αυτές οι ψυχοσεξουαλικές μπούρδες που μόνο σε Cosmo και σούπερ Κατερίνα, μπορείς να διαβάσεις με την αγορά μας. Πολύ απλό, όλα αυτά που κάνουμε στην ενστικτωδώς διοικούμενη σεξουαλική μας αναζήτηση-ζωή, μας βγαίνουν ασυναίσθητα στην επιχειρηματική. Δηλαδή αν έχεις μάθει να αναλαμβάνεις ρίσκα όπως το να μιλήσεις στην καυτή κοπέλα απέναντι ή στο κορίτσι των ονείρων σου που γουστάρεις απ’ τα 15 σου, αγνοώντας τον φόβο της απόρριψης, θα μπορέσεις τελικά, να ρισκάρεις την πρόταση συνεργασίας με ένα μεγάλο όμιλο ή να κυνηγήσεις τη δουλειά των ονείρων σου.
Αν τα πάρουμε πιο αναλυτικά. Ντρέπομαι να την πέσω = διστάζω να πάω να αφήσω ένα βιογραφικό στην δουλειά που με ενδιαφέρει. Μόνο που οι επιχειρήσεις εκτιμούν έναν άνθρωπο με κότσια. Παραήταν όμορφο = πολύ μεγάλη δουλειά για τις ικανότητες μου. Μα δεν γνωρίζεις αν οι ικανότητες σου επαρκούν για μία δουλειά αν δεν την αναλάβεις. Έχει τουπέ = πρωτοκλασάτη εταιρεία, πρωτοκλασάτος χώρος. Δεν μπορούμε ποτέ να γνωρίζουμε τι είναι αυτό το διαφορετικό που μπορεί να ζητά μία εταιρεία ή να έχει ανάγκη ένας κλάδος. Ίσα ίσα οι καινοτομίες είναι που επιβραβεύονται και πηγαίνουν αυτό τον κόσμο μπροστά. Φόβος απόρριψης = … Ε, πρακτικά είναι η ίδια μετάφραση. Δεν υπάρχει περίπτωση κανένας να σου στρώσει κόκκινο χαλί εκεί έξω, και να σε βοηθήσει να ανέβεις στην κορυφή εύκολα (εκτός κι αν σε λένε Γιώργο Παπανδρέου ή Κωνσταντίνο Καραμανλή… μεγάλη ιστορία). Εμπόδια και κλειστές πόρτες θα υπάρχουν μία ζωή, στο χέρι μας είναι να τα υπερβούμε και να τις ανοίξουμε. Τέλος, δεν ήρθε τελικά να με προσεγγίσει = θεωρώ ότι αξίζω και το βλέπουν αλλά δεν με προσεγγίζουν. Απλό, δώσε ένα δείγμα στην εταιρεία που θες να σε προσλάβει ή στον όμιλο που θέλεις να σε χρηματοδοτήσει, ότι πραγματικά θέλεις να συνεργαστείς και δεν παίζεις απλά.
Συνοπτικά, μπορώ να πω πως αν παρατηρήσουμε γύρω μας δεν είναι τυχαίο ότι πετυχημένοι στην δουλειά, πετυχαίνουν και στις σχέσεις, προφανώς δεν αναφέρομαι στην επιτυχία της σχέσης, αλλά στην επίτευξη δημιουργίας μίας μορφής σχέσης. Πολλές φορές βλέπετε, κάποιοι ρισκάρουν υπερβολικά πολύ και αλόγιστα με αποτέλεσμα να χάνουν. Αλλά αυτό είναι άλλο θέμα και το αφήνω για μελλοντικά άρθρα ή και σχόλια ακόμη καλύτερα. Η ουσία είναι ότι, πολλές φορές οι ευκαιρίες μας πετάγονται και άλλες πρέπει να τις κυνηγάμε, σε όλους τους τομείς της ζωής μας, το θέμα είναι να μην σταματήσουμε να ρισκάρουμε…
Κωνσταντίνος Μουράτης
kmouratis@rouamat.com